Τους 1.000 έφτασαν οι δικηγόροι στην Αθήνα, που έχουν μεταφέρει το γραφείο στο σπίτι τους! Αν και μικρό ποσοστό ακόμα στο σύνολο των 20.000 και πλέον μελών του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών, είναι μια αναπτυσσόμενη τάση πλέον, που εκφράζεται κυρίως τα δύο – τρία τελευταία χρόνια, τα χρόνια της κρίσης και της ύφεσης. Επιστροφή στο σπίτι λοιπόν για δικηγόρους, αλλά και αρκετούς γιατρούς, που δεν μπορούν να συντηρήσουν τα επαγγελματικά τους γραφεία και ιατρεία αντίστοιχα και μεταφέρουν την έδρα τους στην οικία τους. «Είναι μαζικό φαινόμενο πια, από εκατοντάδες νέους αλλά και μεγαλύτερους συναδέλφους. Με μερικές υποθέσεις το έτος, συχνά λιγότερες από τα δάκτυλα των δύο χεριών, δεν μπορούν να αντεπεξέλθουν στα έξοδα των γραφείων τους και μεταφέρουν την επαγγελματική τους έδρα στο σπίτι τους», λέει στην «Κ» ο κ. Δημήτρης Βερβεσός, μέλος του Δ.Σ. του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών.
Η μεταφορά της έδρας είναι μια σχετική απλή διαδικασία, αλλά αυτό δεν σημαίνει πως δεν είναι επώδυνη για τον δικηγόρο που την πραγματοποιεί. Η ύπαρξη ανεξάρτητου γραφείου συνέβαλε στη θετική εικόνα του δικηγόρου. Σε μια προηγούμενη εποχή, ευκατάστατοι δικηγόροι διαγκωνίζονταν για την τοποθεσία του γραφείου, το μέγεθος, την επίπλωση και τη διακόσμησή του. Ολα αυτά ανήκουν στο παρελθόν για μεγάλο μέρος του δικηγορικού κόσμου, που μόλις και μετά βίας κρατιέται στο επάγγελμα. Καθώς πρέπει να περικοπεί το κόστος, αποφασίζουν να κλείσουν το γραφείο, να γλιτώσουν το ενοίκιο και τα υπόλοιπα ανελαστικά έξοδα και να μεταφέρουν την επαγγελματική τους έδρα στο σπίτι τους.
«Το τελευταίο εξάμηνο 78 δικηγόροι κατέθεσαν αίτηση για την αλλαγή της επαγγελματικής τους έδρας. Οι 25 εξ αυτών μετέφεραν το γραφείο στην οικία τους» αναφέρει στην «Κ» ο κ. Βασίλης Μανιός, διευθυντής Πληροφορικών Συστημάτων του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών.
«Τα τελευταία δύο χρόνια παρουσιάζεται αξιοσημείωτη αύξηση της τάσης μεταφοράς της επαγγελματικής έδρας των δικηγόρων στην οικία τους» σημειώνει στην «Κ» και ο κ. Στάθης Μπακάλης, φορολογικός σύμβουλος του ΔΣΑ. «Η μεταφορά του γραφείου στο σπίτι δεν απαιτεί τίποτε περισσότερο από τη δήλωση της αλλαγής στην εφορία, στην περίπτωση βέβαια που το ακίνητο είναι ιδιοκτησία του δικηγόρου. Εάν το ακίνητο ανήκει στους γονείς του, τότε πρέπει να υπάρξει μια δική τους δήλωση δωρεάν παραχώρησης. Στην περίπτωση αυτή η εφορία υπολογίζει ένα τεκμαρτό μίσθωμα, για το οποίο θα φορολογηθούν οι γονείς. Το ύψος της φορολόγησης είναι πολύ μικρότερο από την εξοικονόμηση που επιτυγχάνει ο δικηγόρος με τη μεταφορά στο σπίτι», συμπληρώνει ο κ. Μπακάλης. Εάν η οικία, στην οποία θα μεταφερθεί το γραφείο, βρίσκεται σε πολυκατοικία, τότε θα πρέπει να μην απαγορεύει ο κανονισμός της πολυκατοικίας τη συγκεκριμένη χρήση. «Παρόμοιες απαγορεύσεις είναι σπάνιες» σημειώνει ο ίδιος. Στην περίπτωση που ο δικηγόρος μένει σε ενοικιαζόμενο σπίτι, τότε απαιτείται η συναίνεση του ιδιοκτήτη. Στις περισσότερες περιπτώσεις πάντως η μεταφορά του δικηγορικού γραφείου στο σπίτι αφορά ιδιόκτητες οικίες.
Φορολογικοί έλεγχοι
Τα δικηγορικά γραφεία που βρίσκονται στην οικία έχουν προκαλέσει την έγερση νέων ερωτημάτων: Ενα από τα πιο σημαντικά είναι εάν επιτρέπεται η είσοδος κλιμακίου του ΣΔΟΕ για φορολογικό έλεγχο στο σπίτι – γραφείο, χωρίς την ύπαρξη εισαγγελέα. Είναι γνωστό πως στα γραφεία γίνεται, αλλά στις οικίες, που φιλοξενούν και επαγγελματική έδρα; Ο δικηγορικός σύλλογος εκτιμά ότι η είσοδος χωρίς εισαγγελέα παραβιάζει τον πυρήνα της προστασίας της ιδιωτικότητας και του απαραβίαστου της κατοικίας. Το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους, από την άλλη, έχει γνωματεύσει πως δεν υπάρχει πρόβλημα. «Πρέπει να γίνει ρύθμιση. Δεν μπορεί να εισέρχονται στην οικία φορολογικοί “ράμπο", χωρίς νομικές εγγυήσεις», τονίζει ο κ. Βερβεσός.
Στον χώρο των ιατρών τα πράγματα είναι πιο σύνθετα, καθώς νόμος προβλέπει με συγκεκριμένο τρόπο τις διαστάσεις, τις προδιαγραφές και τον εξοπλισμό που πρέπει να έχει ένα ιατρείο, ανάλογα και με την ειδικότητά του γιατρού. Στην πραγματικότητα και στη συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων, δεν υπάρχει δυνατότητα νόμιμης μεταφοράς ιατρείου σε οικία. Αυτό που συμβαίνει πιο μαζικά είναι η μεταφορά της επαγγελματικής έδρας στο σπίτι από γιατρούς που εργάζονται με δελτίο παροχής υπηρεσιών σε ιδιωτικά διαγνωστικά κέντρα ή σε ιδιωτικές κλινικές. «Παλιότερα μπορεί να είχαν και δικό τους ιατρείο, για λίγες έστω περιπτώσεις. Σήμερα όμως, υπό καθεστώς οικονομικής ασφυξίας, κάτι τέτοιο δεν είναι δυνατό, οπότε το κλείνουν και κόβουν τα παραστατικά από το σπίτι τους», λέει στην «Κ» ο κ. Σωτήρης Καλιαμπάκος, μέλος του Δ.Σ. του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών.
Η μεταφορά της έδρας είναι μια σχετική απλή διαδικασία, αλλά αυτό δεν σημαίνει πως δεν είναι επώδυνη για τον δικηγόρο που την πραγματοποιεί. Η ύπαρξη ανεξάρτητου γραφείου συνέβαλε στη θετική εικόνα του δικηγόρου. Σε μια προηγούμενη εποχή, ευκατάστατοι δικηγόροι διαγκωνίζονταν για την τοποθεσία του γραφείου, το μέγεθος, την επίπλωση και τη διακόσμησή του. Ολα αυτά ανήκουν στο παρελθόν για μεγάλο μέρος του δικηγορικού κόσμου, που μόλις και μετά βίας κρατιέται στο επάγγελμα. Καθώς πρέπει να περικοπεί το κόστος, αποφασίζουν να κλείσουν το γραφείο, να γλιτώσουν το ενοίκιο και τα υπόλοιπα ανελαστικά έξοδα και να μεταφέρουν την επαγγελματική τους έδρα στο σπίτι τους.
«Το τελευταίο εξάμηνο 78 δικηγόροι κατέθεσαν αίτηση για την αλλαγή της επαγγελματικής τους έδρας. Οι 25 εξ αυτών μετέφεραν το γραφείο στην οικία τους» αναφέρει στην «Κ» ο κ. Βασίλης Μανιός, διευθυντής Πληροφορικών Συστημάτων του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών.
«Τα τελευταία δύο χρόνια παρουσιάζεται αξιοσημείωτη αύξηση της τάσης μεταφοράς της επαγγελματικής έδρας των δικηγόρων στην οικία τους» σημειώνει στην «Κ» και ο κ. Στάθης Μπακάλης, φορολογικός σύμβουλος του ΔΣΑ. «Η μεταφορά του γραφείου στο σπίτι δεν απαιτεί τίποτε περισσότερο από τη δήλωση της αλλαγής στην εφορία, στην περίπτωση βέβαια που το ακίνητο είναι ιδιοκτησία του δικηγόρου. Εάν το ακίνητο ανήκει στους γονείς του, τότε πρέπει να υπάρξει μια δική τους δήλωση δωρεάν παραχώρησης. Στην περίπτωση αυτή η εφορία υπολογίζει ένα τεκμαρτό μίσθωμα, για το οποίο θα φορολογηθούν οι γονείς. Το ύψος της φορολόγησης είναι πολύ μικρότερο από την εξοικονόμηση που επιτυγχάνει ο δικηγόρος με τη μεταφορά στο σπίτι», συμπληρώνει ο κ. Μπακάλης. Εάν η οικία, στην οποία θα μεταφερθεί το γραφείο, βρίσκεται σε πολυκατοικία, τότε θα πρέπει να μην απαγορεύει ο κανονισμός της πολυκατοικίας τη συγκεκριμένη χρήση. «Παρόμοιες απαγορεύσεις είναι σπάνιες» σημειώνει ο ίδιος. Στην περίπτωση που ο δικηγόρος μένει σε ενοικιαζόμενο σπίτι, τότε απαιτείται η συναίνεση του ιδιοκτήτη. Στις περισσότερες περιπτώσεις πάντως η μεταφορά του δικηγορικού γραφείου στο σπίτι αφορά ιδιόκτητες οικίες.
Φορολογικοί έλεγχοι
Τα δικηγορικά γραφεία που βρίσκονται στην οικία έχουν προκαλέσει την έγερση νέων ερωτημάτων: Ενα από τα πιο σημαντικά είναι εάν επιτρέπεται η είσοδος κλιμακίου του ΣΔΟΕ για φορολογικό έλεγχο στο σπίτι – γραφείο, χωρίς την ύπαρξη εισαγγελέα. Είναι γνωστό πως στα γραφεία γίνεται, αλλά στις οικίες, που φιλοξενούν και επαγγελματική έδρα; Ο δικηγορικός σύλλογος εκτιμά ότι η είσοδος χωρίς εισαγγελέα παραβιάζει τον πυρήνα της προστασίας της ιδιωτικότητας και του απαραβίαστου της κατοικίας. Το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους, από την άλλη, έχει γνωματεύσει πως δεν υπάρχει πρόβλημα. «Πρέπει να γίνει ρύθμιση. Δεν μπορεί να εισέρχονται στην οικία φορολογικοί “ράμπο", χωρίς νομικές εγγυήσεις», τονίζει ο κ. Βερβεσός.
Στον χώρο των ιατρών τα πράγματα είναι πιο σύνθετα, καθώς νόμος προβλέπει με συγκεκριμένο τρόπο τις διαστάσεις, τις προδιαγραφές και τον εξοπλισμό που πρέπει να έχει ένα ιατρείο, ανάλογα και με την ειδικότητά του γιατρού. Στην πραγματικότητα και στη συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων, δεν υπάρχει δυνατότητα νόμιμης μεταφοράς ιατρείου σε οικία. Αυτό που συμβαίνει πιο μαζικά είναι η μεταφορά της επαγγελματικής έδρας στο σπίτι από γιατρούς που εργάζονται με δελτίο παροχής υπηρεσιών σε ιδιωτικά διαγνωστικά κέντρα ή σε ιδιωτικές κλινικές. «Παλιότερα μπορεί να είχαν και δικό τους ιατρείο, για λίγες έστω περιπτώσεις. Σήμερα όμως, υπό καθεστώς οικονομικής ασφυξίας, κάτι τέτοιο δεν είναι δυνατό, οπότε το κλείνουν και κόβουν τα παραστατικά από το σπίτι τους», λέει στην «Κ» ο κ. Σωτήρης Καλιαμπάκος, μέλος του Δ.Σ. του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών.
Λίγες παραστάσεις σε δικαστήριο
«Το 60%της ύλης των δικαστηρίων αφορά πλέον διαταγές πληρωμής!» σημειώνει στην «Κ» ο κ. Βασίλης Μανιός, υπεύθυνος πληροφοριακών συστημάτων του ΔΣΑ. Το στοιχείο αυτό φανερώνει από τη μια την έκταση της οικονομικής δυσπραγίας στην κοινωνία και από την άλλη τη συρρίκνωση του δικηγορικού έργου.
Η αναδουλειά είναι πλέον ο καθημερινός σύντροφος πολλών δικηγόρων. Σύμφωνα, με τα στοιχεία του ΔΣΑ το επτάμηνο του 2013 7.747 δικηγόροι μέλη του ΔΣΑ δεν είχαν καμιά παράσταση σε δικαστήριο! Από 1-2 παραστάσεις είχαν 2.535 δικηγόροι, από 3-4 παραστάσεις είχαν 2.359 δικηγόροι, από 5-10 παραστάσεις είχαν 2.538, από 11-20 παραστάσεις είχαν 2.854, από 21-50 παραστάσεις είχαν 2.500 και άνω των 50 είχαν 1.017 δικηγόροι.
Ο αριθμός των δικηγόρων χωρίς καμία παράσταση είναι διαρκώς αυξανόμενος τα τελευταία έτη. Το 2009 χωρίς δικαστική παράσταση έμειναν 6.384 δικηγόροι, το 2010 7.057, το 2011 7.406 και το 2012 8.138. Ο συνολικός δε αριθμός των δικαστικών παραστάσεων Αθηναίων δικηγόρων μειώθηκε από 464.800 το 2008 σε 433.895 το έτος 2012.
Οπως εξηγεί ο κ. Μανιός η πτωτική τάση συνεχίζεται και το 2014, παρότι αυτό δεν μπορεί να αποτυπωθεί στους αριθμούς, καθώς έχει αλλάξει η διαδικασία έκδοσης δικηγορικών γραμματίων.
Η αναδουλειά είναι πλέον ο καθημερινός σύντροφος πολλών δικηγόρων. Σύμφωνα, με τα στοιχεία του ΔΣΑ το επτάμηνο του 2013 7.747 δικηγόροι μέλη του ΔΣΑ δεν είχαν καμιά παράσταση σε δικαστήριο! Από 1-2 παραστάσεις είχαν 2.535 δικηγόροι, από 3-4 παραστάσεις είχαν 2.359 δικηγόροι, από 5-10 παραστάσεις είχαν 2.538, από 11-20 παραστάσεις είχαν 2.854, από 21-50 παραστάσεις είχαν 2.500 και άνω των 50 είχαν 1.017 δικηγόροι.
Ο αριθμός των δικηγόρων χωρίς καμία παράσταση είναι διαρκώς αυξανόμενος τα τελευταία έτη. Το 2009 χωρίς δικαστική παράσταση έμειναν 6.384 δικηγόροι, το 2010 7.057, το 2011 7.406 και το 2012 8.138. Ο συνολικός δε αριθμός των δικαστικών παραστάσεων Αθηναίων δικηγόρων μειώθηκε από 464.800 το 2008 σε 433.895 το έτος 2012.
Οπως εξηγεί ο κ. Μανιός η πτωτική τάση συνεχίζεται και το 2014, παρότι αυτό δεν μπορεί να αποτυπωθεί στους αριθμούς, καθώς έχει αλλάξει η διαδικασία έκδοσης δικηγορικών γραμματίων.
Πηγή: ΓΙΑΝΝΗΣ ΕΛΑΦΡΟΣ
